Trần Trọng Nguyên và Phương Hữu Từng - Ảnh hưởng của vốn nhân lực đến tăng trưởng kinh tế: nghiên cứu trường hợp Việt Nam

Bài nghiên cứu phân tích mối quan hệ giữa vốn nhân lực và tăng trưởng kinh tế tại Việt Nam trong giai đoạn 2000-2023, dưới góc nhìn của lý thuyết tăng trưởng nội sinh. Vốn nhân lực được tiếp cận thông qua ba nhóm yếu tố: chỉ số HCI, trình độ học vấn (số năm đi học, tỷ lệ tốt nghiệp đại học) và sức khỏe cộng đồng (tuổi thọ, tỷ lệ tử vong trẻ em). Dữ liệu chuỗi thời gian được xử lý bằng mô hình ARDL-ECM, cho phép đánh giá cả tác động ngắn hạn và dài hạn cũng như kiểm định mối quan hệ nhân quả. Kết quả cho thấy vốn nhân lực có tác động tích cực, bền vững và có ý nghĩa thống kê đến GDP bình quân đầu người. Các yếu tố giáo dục và sức khỏe không chỉ thúc đẩy tăng trưởng dài hạn mà còn giúp nền kinh tế thích ứng tốt hơn với các cú sốc ngắn hạn. Ngược lại, vốn vật chất và quy mô lao động truyền thống không còn đóng vai trò quyết định. Nghiên cứu góp phần khẳng định rằng chất lượng nguồn nhân lực là yếu tố then chốt trong chiến lược tăng trưởng bền vững của Việt Nam trong bối cảnh chuyển đổi số và hội nhập quốc tế sâu rộng.